انقباض کپسولی پروتز سینه 

انقباض کپسولی پروتز سینه به حالتی گفته می‌شود که بافت اطراف پروتز سفت و جمع می‌شود. این واکنش طبیعی بدن به وجود جسم خارجی است، اما در مواردی که بافت بیش از حد سفت شود، می‌تواند باعث ایجاد درد و تغییر شکل پروتز گردد. درمان معمولاً شامل دارو یا جراحی برای کاهش سفتی است.

علائم انقباض بعد از پروتز سینه

علائم انقباض کپسولی بعد از پروتز سینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سفتی و فشار در ناحیه سینه: بافت اطراف پروتز سخت و فشرده می‌شود.

تغییر شکل سینه: سینه ممکن است غیرطبیعی و نامتقارن به نظر برسد.

درد یا ناراحتی: برخی افراد در ناحیه پروتز دچار درد می‌شوند که ممکن است با گذشت زمان شدیدتر شود.

حرکت یا جابه‌جایی پروتز: پروتز ممکن است به یک طرف متمایل شده یا به نظر برسد که جابجا شده است.

تغییر در حس پوست: ممکن است تغییراتی در حس ناحیه اطراف پروتز، از جمله بی‌حسی یا حساسیت بیش از حد، مشاهده شود.

دلایل بروز انقباض کپسولی پروتز سینه

دلایل بروز انقباض کپسولی پروتز سینه می‌تواند به عوامل مختلفی مرتبط باشد:

واکنش طبیعی بدن: بدن به هر جسم خارجی (مانند پروتز) واکنش نشان می‌دهد و تلاش می‌کند آن را با یک لایه بافتی (کپسول) احاطه کند. در برخی افراد، این کپسول به طور غیرطبیعی سفت می‌شود.

عفونت: عفونت در ناحیه اطراف پروتز می‌تواند باعث تحریک بافت و تشدید سفتی کپسول شود.

خونریزی یا هماتوم: خونریزی در اطراف پروتز بعد از عمل می‌تواند به تشکیل بافت اسکار و افزایش احتمال انقباض کپسولی منجر شود.

رادیوتراپی: افرادی که پس از عمل پروتز، رادیوتراپی دریافت می‌کنند، بیشتر در معرض خطر انقباض کپسولی قرار دارند، زیرا رادیوتراپی می‌تواند بافت اطراف پروتز را سفت کند.

استفاده از پروتزهای سیلیکونی: برخی مطالعات نشان داده‌اند که پروتزهای سیلیکونی در مقایسه با پروتزهای آب‌نمکی احتمال بیشتری برای ایجاد انقباض کپسولی دارند.

تروما یا آسیب به ناحیه سینه: ضربه یا فشار زیاد به سینه پس از جراحی می‌تواند منجر به التهاب و تشکیل کپسول سفت شود.

ژنتیک و سیستم ایمنی فرد: برخی افراد به دلیل ویژگی‌های ژنتیکی یا پاسخ‌های سیستم ایمنی خاص خود، مستعد تشکیل بافت اسکار و انقباض کپسولی هستند.

زمان بروز انقباض کپسولی پروتز سینه

انقباض کپسولی پروتز سینه ممکن است در هر زمانی پس از جراحی اتفاق بیفتد. با این حال، به طور معمول این مشکل در بازه‌های زمانی زیر رخ می‌دهد:

چند ماه پس از جراحی: انقباض کپسولی معمولاً در ۳ تا ۶ ماه اول پس از جراحی پروتز سینه ظاهر می‌شود. در این مرحله، بدن شروع به واکنش نشان دادن به پروتز به عنوان جسم خارجی می‌کند و بافت اطراف آن را تشکیل می‌دهد.

سال‌ها بعد از جراحی: در برخی موارد، انقباض کپسولی ممکن است چندین سال پس از جراحی بروز کند. که ممکن است به دلیل تغییرات طبیعی بدن، مانند کهولت سن، تروما یا عفونت‌های بعدی رخ دهد.

در کل، زمان بروز انقباض کپسولی قابل پیش‌بینی نیست و می‌تواند متغیر باشد. مهم است که بیمار پس از جراحی پروتز سینه، به‌طور منظم توسط جراح خود معاینه شود تا علائم اولیه انقباض کپسولی شناسایی و مدیریت شود.

پیشگیری از انقباض کپسولی پروتز سینه

برای پیشگیری از انقباض کپسولی پروتز سینه، می‌توان از چندین روش و راهکار استفاده کرد:

انتخاب نوع مناسب پروتز: پروتزهای آب‌نمکی (سالین) در مقایسه با پروتزهای سیلیکونی، خطر کمتری برای انقباض کپسولی دارند. همچنین، پروتزهای با سطح زبر (textured) به دلیل کاهش حرکت در بافت، ممکن است ریسک کمتری نسبت به پروتزهای با سطح صاف داشته باشند.

تکنیک جراحی مناسب: جراحان باتجربه از روش‌هایی استفاده می‌کنند که خطر عفونت، خونریزی و تشکیل بافت اسکار را به حداقل می‌رساند. قرار دادن پروتز زیر عضله سینه (پکتورالیس) نیز می‌تواند ریسک انقباض کپسولی را کاهش دهد.

استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مناسب قبل و بعد از جراحی می‌تواند خطر عفونت را کاهش داده و از انقباض کپسولی جلوگیری کند.

ماساژ منظم سینه‌ها: پس از جراحی، ماساژ منظم سینه‌ها می‌تواند به کاهش ریسک انقباض کپسولی کمک کند. این کار باعث جلوگیری از تشکیل بافت اسکار بیش از حد و حفظ انعطاف‌پذیری بافت اطراف پروتز می‌شود. البته، ماساژ باید تحت نظارت و توصیه پزشک انجام شود.

پرهیز از ضربه و تروما به سینه‌ها: پس از جراحی، باید از ضربه یا فشار زیاد به سینه‌ها اجتناب شود تا از التهاب و آسیب به بافت اطراف پروتز جلوگیری شود.

رعایت بهداشت و مراقبت‌های بعد از جراحی: رعایت نکات بهداشتی و مراقبت‌های پس از جراحی، از جمله تمیز نگه داشتن محل جراحی و استفاده از لباس‌های حمایتی، می‌تواند به پیشگیری از عفونت و انقباض کپسولی کمک کند.

کنترل عفونت و التهابات احتمالی: در صورت مشاهده علائم عفونت یا التهاب، مراجعه سریع به پزشک و درمان مناسب می‌تواند از بروز انقباض کپسولی جلوگیری کند.

چگونگی تشخیص انقباض کپسولی پروتز سینه

تشخیص انقباض کپسولی پروتز سینه معمولاً با بررسی علائم بالینی و استفاده از ابزارهای تشخیصی انجام می‌شود. روش‌های تشخیص شامل مراحل زیر است:

 معاینه فیزیکی توسط پزشک

سفتی و فشار روی سینه: پزشک با لمس کردن سینه می‌تواند وجود سفتی غیرطبیعی در بافت اطراف پروتز را تشخیص دهد.

تغییر شکل سینه: عدم تقارن یا تغییر شکل پروتز از جمله علائمی است که پزشک می‌تواند از طریق مشاهده مستقیم متوجه آن شود.

درد یا حساسیت: پرسش از بیمار درباره درد یا ناراحتی و حساسیت به لمس نیز کمک می‌کند تا نشانه‌های اولیه انقباض شناسایی شود.

استفاده از سیستم درجه‌بندی بیکر (Baker)

پزشکان معمولاً از سیستم درجه‌بندی بیکر (Baker Classification) برای سنجش شدت انقباض کپسولی استفاده می‌کنند:

درجه 1: سینه نرم و طبیعی به نظر می‌رسد.

درجه 2: سینه کمی سفت شده، اما ظاهر طبیعی دارد.

درجه 3: سینه سفت شده و شکل آن تغییر کرده است.

درجه 4: سینه به شدت سفت، دردناک و تغییر شکل یافته است.

 تصویربرداری پزشکی

ماموگرافی: اگرچه کمتر استفاده می‌شود، اما ممکن است برای بررسی تغییرات ساختاری مفید باشد.

سونوگرافی: سونوگرافی می‌تواند تصاویر دقیقی از بافت اطراف پروتز و میزان سفتی یا وجود بافت اسکار را نشان دهد.

 MRI : به عنوان دقیق‌ترین روش تصویربرداری برای ارزیابی وضعیت پروتز و تشخیص انقباض کپسولی استفاده می‌شود. این روش می‌تواند میزان تغییرات بافتی را با جزئیات بیشتری مشخص کند.

بررسی سابقه بیمار

پزشک از بیمار درباره علائم قبلی، جراحی‌های انجام شده، ضربات یا فشارهای احتمالی و هرگونه نشانه‌های جدید مرتبط با پروتز سوال می‌پرسد.

درمان انقباض کپسولی پروتز سینه

درمان انقباض کپسولی پروتز سینه بسته به شدت علائم و مرحله انقباض، به چند روش انجام می‌شود. درمان‌های پیشنهادی شامل موارد زیر هستند:

درمان‌های غیرجراحی (در مراحل خفیف)

ماساژ سینه: در مراحل اولیه و خفیف انقباض کپسولی، ماساژ منظم سینه زیر نظر پزشک می‌تواند به کاهش سفتی بافت کمک کند و از پیشرفت آن جلوگیری کند.

داروهای ضدالتهابی: استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌تواند به کاهش التهاب و درد در ناحیه سینه کمک کند.

داروی زفیرلوکاست (Zafirlukast): این داروی ضدالتهابی که در درمان آسم نیز استفاده می‌شود، در برخی موارد برای کاهش انقباض کپسولی مؤثر بوده است.

کپسولوتومی

در مواردی که انقباض کپسولی شدیدتر است (درجه 3 یا 4)، جراحی به نام کپسولوتومی انجام می‌شود. در این روش، پزشک بافت سفت‌شده اطراف پروتز را بریده یا جدا می‌کند تا فضای بیشتری برای پروتز ایجاد شود و سفتی کاهش یابد. این عمل می‌تواند به صورت باز (از طریق یک برش جدید) یا بسته (از طریق ایجاد فشار کنترل‌شده) انجام شود.

 کپسولکتومی

در موارد شدیدتر یا بازگشت انقباض کپسولی پس از کپسولوتومی، ممکن است نیاز به برداشتن کامل بافت کپسول اطراف پروتز باشد. این روش جراحی به نام کپسولکتومی شناخته می‌شود که طی آن کل بافت سفت‌شده برداشته می‌شود. در برخی موارد، پروتز نیز تعویض می‌شود.

تعویض یا جابه‌جایی پروتز

در برخی موارد شدید، جراح ممکن است تصمیم بگیرد که پروتز را از جای خود خارج کرده و آن را در موقعیتی متفاوت (مثلاً از زیر غده به زیر عضله) قرار دهد. این تغییر موقعیت می‌تواند به کاهش خطر بروز مجدد انقباض کپسولی کمک کند.همچنین، در صورت فرسوده شدن پروتز یا تخریب آن، ممکن است لازم باشد پروتز تعویض شود.

لیزر درمانی یا درمان‌های جدید

برخی از روش‌های جدیدتر مانند لیزر درمانی یا استفاده از اشعه مادون قرمز به عنوان روش‌های غیرتهاجمی برای درمان انقباض کپسولی در مراحل اولیه پیشنهاد شده‌اند. این روش‌ها با هدف کاهش التهاب و بهبود بافت اطراف پروتز استفاده می‌شوند.

درمان عفونت‌های احتمالی

در صورتی که عفونت عامل انقباض کپسولی باشد، درمان با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر عفونت شدید باشد، ممکن است پروتز به‌طور موقت برداشته شود و پس از بهبودی دوباره قرار داده شود.

نتیجه گیری 

انقباض کپسولی پروتز سینه اگرچه یکی از عوارض رایج جراحی‌های زیبایی سینه است، اما با تشخیص زودهنگام و مراقبت‌های مناسب، قابل کنترل و درمان است. انتخاب جراح ماهر، رعایت دقیق دستورالعمل‌های پس از جراحی، و انجام معاینات منظم می‌تواند خطر بروز این مشکل را به حداقل برساند. در نهایت، با پیشرفت‌های پزشکی در روش‌های جراحی و درمان‌های غیرتهاجمی، بیشتر افرادی که با انقباض کپسولی مواجه می‌شوند، می‌توانند به نتایج مطلوب و بازگشت به ظاهر طبیعی سینه‌های خود امیدوار باشند.