اسکار بعد از جراحی

اسکار به معنای جای زخم بوده که به دلایل مختلفی بر روی پوست ظاهر می‌شود. ساختار جای زخم‌ها با همدیگر کاملا متفاوت است. هر آن‌چه که باید در مورد اسکار بدانید:

اسکار یا جای زخم، روندی طبیعی است که جهت جایگزینی پوست آسیب‌دیده بر روی بدن ایجاد می‌شود. امکان ایجاد جای زخم بر روی پوست به دلایل مختلفی نظیر: عمل جراحی، انواع جراحات و آسیب های پوستی ( تصادف ، سوختگی و ….) وجود دارد. ساختار ایجاد جای زخم‌ها با همدیگر متفاوت بوده و ممکن است در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد شوند.

اسکار، یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌هایی است که ذهن بسیاری از بیمارانی که قصد جراحی زیبایی دارند را به خود مشغول کرده است. ساختار ایجاد جای زخم بر روی بدن هر فردی با فرد دیگر تفاوت داشته و ممکن است به صورت فرو‌رفته، بر‌جسته ، و یا مسطح ولی با تغییر رنگ ایجاد شود. اگر نگران باقی ماندن جای زخم بعد از جراحی هستید بهتر است بدانید که روشهای متعددی برای کاهش جای زخم وجود دارد.

اسکار یا جای زخم چگونه ایجاد می‌شود؟

به لایه‌ی میانی پوست، لایه درم یا درمیس گفته می‌شود. هنگام آسیب دیدن این لایه، جای زخم به وجود خواهد آمد. در این حالت، نوعی پروتئین طبیعی (کلاژن) در بدن تولید شده که قادر به بازسازی آسیب‌دیدگی پوست است.

اسکار در اثر این عامل ذکر‌شده اتفاق خواهد افتاد. بافت ایجاد شده بر روی پوست در مقایسه با بافت اطراف آن کاملا متفاوت بوده و بعد از ترمیم نهایی، جای زخم بر روی پوست قابل مشاهده است. امکان  بروز جای زخم بعد از هر عمل جراحی پلاستیک و زیبایی وجود دارد .

با دلایل ایجاد اسکار بعد از جراحی زیبایی

سن می‌تواند یکی از عوامل تشدید‌ کننده جای زخم بعد از جراحی زیبایی به شمار آید. بهبود زخم یا هر نوع آسیب‌دیدگی بر روی پوست در افراد جوان نسبت به افراد پیر، سریع‌تر اتفاق خواهد افتاد.

• عوامل ژنتیکی هم می‌تواند به عنوان یکی دیگر از عوامل تشدید‌ کننده جای زخم، مطرح شود. بخصوص در موارد کلویید ، ژنتیک نقش بسیار موثری دارد.

• تکنیک جراحی هم در میزان اسکار موثر است . اگر پوست تحت کشش زیاد باشد ، و یا لایه های زیرین پوست بدقت ترمیم نشده باشد میتواند منجر به اسکار شود. حتی کیفیت نخ مورد استفاده و ظرافت نخ هم در نتیجه نهایی تاثیر دارد. لازم به ذکر است که تمامی جراحان فوق تخصص پلاستیک به این قضیه اشراف کامل داشته و نهایت دقت را در ترمیم محل برش بکار میبرند.

• مراقبتهای بعد از عمل توسط بیمار نیز بسیار اهمیت دارد. اگر بیمار بعد از جراحی از کرمهای آنتی اسکار تجویز شده استفاده نکند و یا محل برش در معرض نور آفتاب قرار گیرد ، احتمال بروز اسکار بدشکل بالاتر خواهد بود.

آشنایی با انواع اسکار

همانطور که می‌دانیم جای زخم، مدل‌های مختلفی داشته که در اثر عوامل بیرونی ایجاد خواهد شد. بسته به نوع جراحت، جای زخم می‌تواند وسیع یا سطحی باشد. جهت آشنایی بیشتر شما عزیزان در ادامه به انواع مختلف جای زخم بعد از جراحی زیبایی اشاره شده است:

اسکار آتروفیک:

اسکار آتروفیک، نوعی از اسکار بوده که به شکل فرو‌رفتگی می باشد. این جای زخم به دلیل اختلال در روند ترمیم در لایه زیر پوست ایجاد خواهد شد.

اسکار هیپرتروفیک:

اسکار هیپرتروفیک، نوع دیگری از اسکار بوده که بصورت برجسته نمایان میشود . این اسکار در افراد دارای پوست تیره رخ خواهد داد. قرمز‌رنگ، ضخیم و برجسته بودن از مهمترین ویژگی‌های جای زخم هیپرتروفیک به شمار می‌رود.

اسکار کلوئید:

این مدل جای زخم امکان دارد در هر سنی مشاهده شود. البته فرایند بروز آن در افراد دارای پوست تیره، سریع‌تر اتفاق خواهد افتاد. کلوئید، جای زخم ضخیمی بوده و حتی به شکل گل کلم نیز نمایان میشود و از بافت‌های نا‌هموار تشکیل شده است. کلویید زمینه ژنتیک دارد و گرچه نادر است ولی بسیار نگران کننده میباشد زیرا درمان آن مشکل است.

اسکار انقباضی:

اگر در روند ترمیم زخم و جراحت، مشکلی به وجود آید این مدل اسکار نابالغ و رشد‌نکرده بر روی پوست ایجاد خواهد شد. اسکار انقباضی معمولا در اثر سوختگی ایجاد شده که ظاهر آن به مانند جای زخم هیپرتروفیک است.

راهکارهای پزشکی جهت درمان اسکار (جای زخم):

استفاده از کرم های آنتی اسکار:

کرم ها و‌پمادهای مختلفی برای استفاده بر روی محل جراحی و یا بریدگی ها وجود دارند که عمدتا حاوی سیلیکون میباشند و جراح بعد از عمل به بیمار توصیه میکند که از آنها استفاده گردد و‌معمولا چندین هفته ویا چند ماه باید استفاده شود.

سیلیکون شیت:

شیت ها ( ورقه های) سیلیکون جزو روشهای موثر کاهش اسکار بعد  از عمل جراحی میباشد. این ورقه ها به ابعاد خود زخم بریده میشود و در طول شبانه روز روی زخم قرار داده میشود و معمولا حداقل برای دو ماه استفاده میگردد.

روش میکرودرم ابریژن:

میکرودرم ابریژن روشی است که با برداشتن لایه‌ سطحی پوست با دستگاه میکرودرم ، میتواند در موارد خفیف باعث‌ صاف و یکنواخت شدن سطح پوست گردد.

لیزر‌درمانی:

لیزر‌، یکی از راهکارهای پزشکی بوده که جهت درمان اسکار بکار گرفته میشود. لیزرهای لایه بردار مانند Co2 برای کاهش اسکار موثرند و لیزر PDL برای کاهش قرمزی پوست بکار میرود.

روش تزریق استروئید:

تزریق استروئید ( کورتون) جهت درمان اسکارهای هیپرتروفیک، روش شناخته شده و موثری است .تزریق استروئید به داخل اسکار باعث‌کم شدن برجستگی و‌قرمزی آن میشود . البته استفاده از این روش به وضعیت نوع زخم و نظر پزشک بستگی خواهد داشت.تزریق کورتون داخل زخم حتما بایستی توسط پزشک متخصص با دوز مشخص انجام گیرد و استفاده بیش از حد آن منجر به نازک شدن پوست میگردد.

تزریق چربی به پوست:

یکی دیگر از روش‌های کاربردی جهت درمان جای زخم، تزریق چربی به پوست است. پزشک با استفاده از چربی بدن خود بیمار و تزریق آن به زیر پوست می‌تواند ناهموار‌های ایجاد شده ناشی از جای زخم را پر کند. این روش می‌تواند برای اسکارهای آتروفیک ( فرورفته) مورد استفاده قرار گیرد.

تزریق نانوفت:

نانوفت خاصیت پر کنندگی ندارد بلکه بعلت وجود سلولهای بنیادی  و فاکتور رشد میتواند در برخی موارد باعث‌ بهبود اسکار شود.

روش پیوند پوست:

این روش می‌تواند جهت درمان جای زخم‌های وسیع موثر باشد. پزشک در این روش با برداشتن جای زخم و جایگزین کردن پوست سالم از قسمت‌های دیگر بدن جهت درمان اقدام خواهد کرد. توجه داشته باشید که پیوند پوست ( گرفت و یا فلپ پوستی) برای اسکارهای بسیار شدید مانند سوختگی عمیق صورت و یا بدن کاربرد دارد و هرگز پوست به حالت اول برنمی گردد بلکه از شدت ضایعه کاسته میشود. پیوند پوست هرگز برای افرادی که فرضا جای جوش ( حتی بسیار شدید) دارند، استفاده نمی شود.

اسکار در واقع جای زخم بوده که به دلایل مختلفی بر روی پوست ایجاد می‌شود. راهکارهای پزشکی زیادی در این‌باره وجود داشته که می‌تواند جهت رفع نگرانی بیمار موثر واقع شود. در این مقاله سعی شده تا اطلاعات جامعی در مورد اسکار بعد از جراحی زیبایی و راهکارهای پزشکی جهت درمان آن را در اختیار‌تان قرار دهیم.

در ادامه می توانید سوالات خود را درباره انواع جراحی های زیبایی از دکتر محسن اسدی فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی در بخش نظرات سایت بپرسید.